Cây mai vàng , biểu tượng thịnh vượng và may mắn trong văn hóa truyền thống của Việt Nam, đã tồn tại trong tâm hồn của người dân từ hàng ngàn năm trước. Tuy không có nguồn tài liệu chính thống xác định ngày nào chính xác cây mai vàng bắt đầu trồng tại nước ta, nhưng dấu vết của nó đã được ghi dấu trong tư duy và tâm hồn của người Việt từ lâu đời. Cây mai vàng không chỉ là một loài cây, mà còn là biểu tượng của sự thịnh vượng, hạnh phúc và may mắn. Hoa mai vàng thường xuất hiện trong các nghi lễ tôn vinh tổ tiên và dịp Tết Nguyên đán, và tài tử này vẫn còn tồn tại và được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Hoa mai vàng trong hình ảnh Tết cổ truyền

Hình ảnh hoa mai vàng thường được kết nối với Tết cổ truyền (Nguồn: Internet) Những thông tin hạn chế về lịch sử chính xác của việc trồng mai vàng ở Việt Nam không làm mất đi giá trị văn hóa và tâm linh của loài cây này. Hoa mai vàng không chỉ đẹp về màu sắc, mà còn có giá trị tâm linh và triết học sâu sắc trong văn hóa Việt. Trong triết lý của đạo Nho, mai thể hiện khí phách bất khuất của người anh hùng, trong khi Lão giáo coi mai là một phần của vũ trụ luận, do khí âm dương phối hợp mà sinh ra.

Cách trồng mai của người xưa có sự đơn giản và thực dụng. Trong một thời kỳ khi nông nghiệp là nguồn sống chính của đại đa số người dân, cây mai vàng không được xem là cây lương thực quan trọng như lúa, bắp, khoai, và đậu. Do đó, người ta thường dùng một phần nhỏ của vườn đất để trồng mai vàng, đặc biệt là những vùng đất không thích hợp cho trồng cây lương thực. Với tầm quan trọng của việc đảm bảo đủ thực phẩm cho gia đình, người xưa không dành nhiều thời gian và công sức cho việc trồng cây mai vàng.

Thường thì, cây mai vàng không được chăm sóc thường xuyên và chỉ được tạo dáng và cắt tỉa trước dịp Tết. Vào mùa thuận lợi, người dân ra vườn và cắt tỉa để cây mai chơi hoa đẹp trong dịp Tết. Các cành mai đẹp sau đó được cắt và chế biến để trưng cúng lên bàn thờ tổ tiên hoặc trang trí trong ngôi nhà để chào đón năm mới. Sau Tết, cây mai có thể được trồng lại tại vị trí ban đầu.

Mời bạn xem thêm bài viết : Top 5 địa chỉ thu mua cây mai vàng uy tín chất lượng .

Tuy nhiên, cùng với đa số người dân nghèo đói, có một số ít người trồng mai vàng với tâm hồn yêu thú vui kiểng cổ. Trò chơi kiểng cổ là một hoạt động tạo hình cây mai vàng một cách sáng tạo, là một sở thích thú vị cho người lớn tuổi. Dựng lên và sáng tạo những cây mai độc đáo là một cách để thể hiện tài nghệ uốn sửa và khả năng sáng tạo của họ.

Thời kỳ trước kia, người dân chưa biết đến nghệ thuật cắt tỉa và tháp ghép như ngày nay, nhưng họ đã thể hiện tài năng uốn sửa thông qua cây mai vàng. Sự tạo dáng và cắt tỉa cây mai vàng đòi hỏi sự kiên nhẫn và đam mê. Đôi khi, một cây mai vàng có thể mất nhiều thập kỷ để hoàn thành. Mức độ độc đáo và giá trị của cây mai vàng phụ thuộc vào tài năng và sự sáng tạo của người trồng.

Những Thế Căn Bản Của Cây Kiểng

Trong nghệ thuật kiểng, đã được xác định rằng có năm thế căn bản mà nghệ nhân kiểng thường tuân theo để tạo dáng cây:

Thế Trực: Thân cây mọc thẳng đứng, tượng trưng cho sự bất khuất và tự tin, không chịu khom lưng trước khó khăn.

Thế Cận Trực: Cây có thân thẳng nhưng hơi nghiêng về một phía, vẫn giữ đầu cao, biểu thị ý chí kiên cường và sức mạnh trong cuộc sống.

Thế Hoành: Thân cây thẳng, nhưng một chút nghiêng, với ngọn uốn ngả về phía gốc. Đại diện cho ý chí mạnh mẽ và dũng cảm, không chịu đầu hàng trước khó khăn.

Thế Ngọa: Thân cây uốn nằm ngang, như bị gió to đánh ngã, nhưng ngọn vẫn uốn theo hình dạng ban đầu. Tượng trưng cho người mạt vận, có tài mà lại gặp nhiều rắc rối, nhưng không chịu đầu hàng trước số phận.

Thế Huyền Nhai: Cây được uốn cong và ngã xuống như nước thác đổ, nhưng phần đầu ngọn vẫn uốn ngược lên cao. Đại diện cho người có tài năng và chí lớn, nhưng cuộc sống luôn đối mặt với khó khăn.

Ngoài những thế căn bản này, nghệ nhân kiểng xưa đã sáng tạo nhiều thế phụ khác, mang ý nghĩa và tạo dáng độc đáo:

Thế Trực Quân Tử: Cây có thân thẳng, cành uốn nghiêng thành hình tán chóp, biểu tượng cho người có phẩm hạnh tốt và ý chí kiên định.

Thế Nhất Trụ Kình Thiên: Cây có thân mạnh mẽ, cành và ngọn thẳng lên trời, biểu trưng cho người có ý chí mạnh mẽ và quyết tâm vươn lên trong cuộc sống.

Thế Bạt Phong Hồi Đầu: Thân cây uốn cong như bị cuồng phong xô nghiêng, nhưng không chịu đầu hàng. Đại diện cho sự tự lập, tự cường, và không chịu khuất phục trước khó khăn.

Xem thêm bài viết tiếp theo : Tổng hợp những nơi mua bán mai vàng miền tây giá tốt nhất .

Thế Quần Tụ Tam Sơn: Ba cây mai được trồng cùng một chậu, tạo hình như ba ngọn núi gần nhau, biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết của nhiều người.

Thế Mẫu Tử: Cây mai có hai thân, một chính và một phụ. Thân chính cao và to, thân phụ nhỏ và thấp, biểu thị tình mẹ con (hoặc cha con) thiêng liêng.

Thế Nhân Lễ Nghĩa Trí Tín: Cây mai kiểng đơn thân hoặc đôi thân, biểu trưng cho năm đức tính tốt.

Những cây kiểng này được bắt trước sân nhà và chăm sóc kỹ càng. Các bộ kiểng thường có hai cây, và việc sắp đặt chúng đôi khi đòi hỏi tính đối xứng hoặc sự sáng tạo độc đáo, tạo ra những tác phẩm thú vị và ý nghĩa trong nghệ thuật kiểng.